PATÎLE ( ŞANBOREKÊ MÊRDÎNIYAN)
' Te
behsa patîleê qenc bike
Çi
reng tête xwarin zebanî veke
Digel
runê teze we toraqa pak
Bi
zehter1 welê qenc bi tenik be jî çak2
Eger
bête pehtin bi sêlê bixwu
We
ger bi firinê ye esla mexwu
Hevîr
e hevîr e hevîr e hevîr
Tu
guh dêre vê bendê3 min ey emîr
Eger
nakî bawer ku patîle xweş
Bipirse
ji şiblî efendiyê leş4 '
 |
| Ji Bo Meraqliyên Wê |
Ev
beytên li jor bi destê Şêx Muhyedînê Hênî hatiyê nivîsin. Min ev beyt ji
kîteba ya bi navê ‘ Beyana Xwarinan û Zewqên Wan ‘ girtin . Şêx
Muhyedînê Hênî di sedsala 19 emîn de jiyaye.
Ez
ê îro heta ji min bê qala Patîleyan bikim. Ewilî ez vê bejim; li gelek cîhan ji
Patîleyan re dibêjin Şamborek/Şanborek.
Li
gorî Şêx Muhyedînê Hênî, ji bo patîleyan hevîrê tenik divê, ji bo navikê wê jî toraq
û cahter divê. Helbet wekî ku her kes dizane vekirina hevîrekî tenik hunerek e
û ji bo piştî biraştinê jî rûnê teze divê. Şêx jî dibêje, tehma yên firinê qet
nagihê yên li ser sêlê biraştin.
 |
| Patîleyên Kurdî |
Pekî Toraq
çi ye? Min bihîstibû lê ji bo piştrast bikim, min ji porspîyên malbata xwe jî
pirsî. Zemanê berê xelkê dew dikula ji bo rûnê nivîşk. Piştî dew dihat kulan ,
ew rûn ji ser dihat girtin. Ew dewê mayî ji bo qusandinê dihat kelandin,
piştî kelandinê tê parzinîn û ya mayî wek lorikê dixuye. Hahh! Îşte Toraq ew e.
Gotin Toraq û Lorik ne eynî tişt e. Toraq ji dew, lê Lorik ji ava penîr an jî ji
şîrê qusiyayî çêdibe.
Cehterî
jî gihayek e, tê hişkkirin an jî bi şînî tê xwarin. Min ji xaltîka xwe ya 55
salî pirsî, got; me di ciwaniya xwe de tim dixwar, piştî em çûn bajaran me fahm
kir ku tehma wê dişibe ya Kekîkê. Go berê li dora çemê gund şîn dihat û diket
dahnokê, mehîrê û hwd. Herî zêde jî gava goşt dihat biraştin pîrika me ew bi
kar dianîn.
Îro
li herêma me, piranî goşt û pîvaz, dixin navikê patîleyan; yên penêr dixinê jî
hene tabî. Yên penêrên cûr bi cûr bi kar
tînin hene; Penêrê Helandî, Lorik, Penîrê Sîxikan. Lê îro-ro, dev ji bikaranîna
wê berde, mixabin hema bêje kes nizane ku Toraq çi ye . Gava penîr dikevê,
hinek bexdenûs jî hûrik hûrik tê hûrkirin û tevlî penêr tê kirin. Kesen ku
cehterî nas dikin pir kêm in û wek berê hew şîn jî tê û nayê xwarin jî.
Mixabin
ez bi kêrî vekirina hevîr nayêm. Nizanim vekim û patîleyan çêkim jî. Ez wê rojê
mevanê hin canikan bûm û ji min re Patîle vekirin. Hemû yê goşt bûn. Ji bo ez
tehm bikim çend hebên bipenêr jî çêkiribûn. Wekî min got êdî gelek kes bi goşt
û pîvaz navikê xwe hazir dikin.
Bi rastî jî pir xweş bûn . Min jî ji bo we çend pirs ji wan kirin.
Min
got; gelo gava meriv patîleyan çêdike çi muhîm e?
Gotin;
wekî hûn zanin pêşî ji bo patîleyan hevîr tê vekirin û dawîyê navik dikeve nav
hevîrê ku bi tenikî hatiye vekirin. Paşê jî li ser sêlê de dê biraştin. Em ne
qiyme, goştên ku bi destan hûrik hûrik tê hûrkirin, yanî goştê kêrê dixin navikê.
Ji bo lezzet û ekla xwarinê li cîh be.
Hevîrê
wê bila hilatî be, meriv bi hevîrê şikeva diêşe.
Pîvazê ku
hûn ê têxin navikên patîleyan jî, bi destan hûrik hûrik hûr bikin, nexin
robotê. Em pîvaz û goşt hama bêje wek hev dixinê, pîvaz ku pir hindik be, bi
min ne xweş e. Piştî we pîvaz hûr kirin, kevçiyek xwê bavêjin ser, pîvazan bi
xwê re baş bifirkînin û dawiyê bişon. Hûn zanin gava ku pîvaz hebkî zêde dikeve
xwarinekê, meriv bi wê jî diêşe. Ji bo mêvanên we bi dilêkî rehet bixwin û
piştî xwarinê jî pê neêşin li vê dîqat bikin.
Min
got; dest û milên we sax bin.
Wan
jî got; efîyeta canê we be 😊
1 Di nav Kurdan de îro wek ‘cehter’ jî tê binavkirin û navê gihayekî ye ku dikeve nava xwarinan û wek baharat tê bikaranîn.
2
Xweş, leziz
3
Her çiqas ev peyv di metna orjînal de wek ‘bend’ê hatiye nivîsin jî, li gorî
peywendê lazim e ‘pend’ be, yanî ‘şîret’ be.
4 Şiblî, bi erebî ji têjika şêr re tê gotin. Yanî eger tu nake bawer ku patîle
xweş e, ji şêrê ku leşan bixwe pirs bike, ew ê jî bibêje ku patîle xweş e.
4 yorum
Saeta te xweş, ji bo xwarineke bi ber jibîrkirinê ve te aniye ziman û destê wan sax be yên Semborek cekirine
YanıtlaSilSpas ☺️ Xwarin ji bo min zewq e , ez bi kêfxweşî dinivîsim , hevî me hun jî bi zewq dixwînin :)
YanıtlaSilLi zanîngeha Agirîyê mamosteyekî ji keçikekê re gotîye "here navên xwarinên Agirîyê û bi çi awayî çêeibin hîn be were" Keçikê gotîye "temam." Mamoste vê carê gotîye "Aha nav bir kurdî bin, nabeyna me dê xerab be"
YanıtlaSilEv tê çi wateyê? Ev tê wateyê ku here ji me re xurekên kurdan bidizin.
Îja keçik jî dibêje "ne yapayîm bende türkçe isimlerini bulacam. Yoksa dersden kalırım" min jî got "xwedê te bikuje, meriv sewa notan çand û kultura milletê xwe nafiroşe"
Hefteya borî jî dîsa li Agirîyê, mamosteyan ji xwendevanan xwestibû ku herin çîrokan bi tirkî berhev bikin. Lê Agirîyê tirk tunenin. Dê çawa be? Dê bi mecbûrî, sewa notan wergera wan bikin.
Yanî xuyaye ku dewletê biryar daye ku li Kurdistanê berhevkarîyê bike, û bike malê tirkan.
Tu jî heta qala zik dikî, balê bikişîne ser tiştên wuha.
Ê îja mal ne xirab, sûcê vê blogê çîye?
Sil